DOĞRU NEFES ALMANIN AĞIZDA ŞEKİLLENMESİ (SESE DÖNÜŞMESİ)
Diyafram nefesini doğru aldıktan sonra nefes borusu yoluyla ses tellerini
titreştiren nefes; ağızdan alt ve üst çene yoluyla dışarı çıkar. Şayet ağzımızın içini iyi kullanmazsak hem sesimiz çok çabuk yorulur hem de küçük bir ses dışarıya çıkar.Diyafram gücüyle de sesimize baskı yapıp yüklenirsek, sesimizde tamir edilmesi çok zor olan rahatsızlıklara neden oluruz. (ses telleri aralanması ,ses tellerinin su toplaması ,kanaması v.s.) Öğleyse bu gibi durumlardan kurtulmak için alt ve üst çene yoluyla ağzımıza bir şekil vermek zorundayız ki sesimiz saatlerce şarkı söylediğimiz , konuştuğumuz zaman yorulmasın kısılmasın .
Siz sevgili okuyucularım hepiniz mutlaka bir camiye,kiliseye veya Türk hamamına gitmişinizdir. Bu yapıların ortak özelliklerini şöyle bir düşünün bakalım. Nedir ortak özellikleri? Tabii ki kubbeleri. İşte bu kubbeler sesin daha büyük ve kaliteli çıkmasını sağlarlar.İşte buradan yola çıkarak şimdi ağzımızın içine dönelim.Eğer biz de ağzımızı özellikle de üst çeneyi bu hale getirirsek önemli bir yol kat etmiş oluruz.
Ağzımızın içini büyütmemizi engelleyen önemli bir organımız vardır. O da küçük dile bağlı yumuşak damak ve küçük dildir. Bu organ normal zamanlarda alt çene ile üst çene arasında durur ve ağzımızın hacmini küçültür. Biz bu organı eğer yukarıya doğru (üst çene ön damak) çekebilirsek ağzımızın içi büyür cami kubbesine benzeyen ağızdan daha verimli ses elde ederiz. Bunu elde etmekte o kadar zor değildir. Sabahları uyandığı zaman genelde insanlar esnerler. Esnediğiniz zaman kendinizi bir kontrol ederseniz küçük dile bağlı yumuşak damağın yukarı kalktığını görürsünüz. Sonra bir şeyden koktuğunuz zaman (haaa…) küçük dile bağlı olan yumuşak damak ve küçük dil gene yukarı kalkar. Limon yediğiniz zaman ağzımızın aldığı pozisyon,haşlanmış çok sıcak bir patatesi yanlışlıkla ağzımıza atığımız zaman yanaklarımız yanmasın diye damağımızı gene istem dışı yukarı çekeriz. Boğulma tehlikesi geçiren bir kişi de istem dışı olarak küçük dile bağlı yumuşak damağını yukarı çeker.Demek ki belirli bir müddet bunları düşünür ; hayal dünyamızı geniş tutarsak bize faydası olur düşüncesindeyim.
Bütün bunların dışında sesimizi geliştirmek dudak tembelliğini önlemek için uzun süren bir egzersiz dönemi karşımıza çıkmaktadır. İşte bu uzun süreye biz eğitimciler SES EĞİTİMİ (Şan eğitimi) adını vermekteyiz. Hem güzel konuşma hem de güzel şarkı söyleme bu eğitimin sonunda gerçekleşir. Onun için mesleği konuşma ( Spikerler, öğretmenler, politikacılar v.s.) ve şarkı söyleyenler mutlaka bu eğitimden geçmelidir. Günde 8(sekiz) saat art arda derse giren bir öğretmenin sekizinci saat sonrasında sesi kısılmamalıdır. Seçim konuşması yapan politikacının sesi ertesi gün yapacağı konuşmada gene gür ve kısık olmalıdır. Konserden konsere veya temsilden temsile koşan şarkıcının , tiyatrocunun sesi her zaman sağlıklı olmalıdır. Konuşmaları dinleyenler tarafından tek tek anlaşılmalı ; konuşanın veya şarkı söyleyenin dudakları çok iyi çalışmalıdır. Yani dudakları tembel olmamalıdır.
Şimdi de işin eğitim kısmına geçelim Eğitim kısmı hem öğretici hem de öğrenci tarafından biraz zordur. Öğretici hayal dünyasına dayanarak bazı şeyler anlatır ki çok iyi ve herkesin algılama farklılığını düşünerek çok örnekli bir anlatma yolu seçmeli ; öğrenci de bu anlatılanlardan birini kendine uygun bulmalı algılamalı ve vücuduna adapte etmelidir. Toplu iğneyle kuyu kazmak gibidir. Fakat bir müddet sonra bu iş büyük zevk halini alır ve öğrenmenin yanında bir terapi halini de alır ses eğitimi dersi. Bunun içindir ki çok yoğun iş temposu içinde çalışan iş kadınları,erkekleri şan dersi alarak hem sıkıntılarını bir kenarda bırakırlar hem de güzel konuşmayı ve şarkı söylemeyi öğrenirler.Son senelerde şan derslerine psikologlar tarafından hastaları yönlendirilmekte bu hastalarla yaptığımız çalışmalarda da çok olumlu sonuçlar alınmaktadır. Yapılan istatistik araştırmalarda ses eğitimi ve nefes çalışması yapan kişilerin daha geç yaşlandıkları tespit edilmiştir.
Bundan sonraki yazımda dudak tembelliği ,önlenmesi ve egzersizleri konularına değineceğim.
